De wonderborstel

De Haagse markt, Den Haag, een herfstige namiddag. Het regent hard en het is druk. Er staat ergens halverwege het pad een demonstratietafel met een forse overkapping.

Daar verzamelen zich tientallen natgeregende dames van middelbare leeftijd. Ze kijken gefascineerd naar een kale meneer met een ringbaardje. Met luide stem en behendige handbewegingen prijst hij een borstelachtig, goudglanzend voorwerp aan. Hij doet voor wat het ding allemaal kan. Links van hem op tafel staat een stapel langwerpige dozen met een doorzichtige plastic bovenkant. In de dozen zie ik de borstels zitten. Ik sta aan de zijkant van de tafel en heb zo een goed zicht op het publiek en op het ringbaardje.

“Kijk, ik kan u zeggen en dan lieg ik niet, dames, dat iedereen en dan bedoel ik ook iedereen per dag meer dan duizend haren verliest. Duizend, u hoort het goed. Behalve in mijn geval, ik zie u al kijken, inderdaad, ik heb er geen last meer van. Dat heeft dus zijn voordelen. Maar die haren, hè, die haren, die komen overal terecht. Op uw kleding, op de vloer, op het tapijt, overal waar u het niet wilt hebben. En dat is geen prettig gezicht en bovendien geen smakelijk verhaal.” De meneer speecht zo nog enige tijd door. Hij is een natuurtalent. Met een hypnotiserend betoog brengt hij zijn publiek langzaam in trance. Op tafel liggen een zwartwollen trui en een rood vloerkleedje braaf te wachten. Allebei vol witte haren.

Zorgvuldig werkt hij naar de climax toe. Na enkele seconden van intense concentratie veegt hij met een snelle haal van de borstel alle haren van de trui en daarna van het kleedje. Hij toont de borstel aan het publiek: vol haren. Dan drukt hij triomfantelijk op een knopje op de borstel. Onmiddellijk vormen de haren op de borstel een bolletje. Mijn mond zakt open. Om mij heen zakken er meer monden open. Het is nu doodstil om de tafel. Met een tweede druk op de knop valt het bolletje haren op het tafelblad. De man stapt achteruit en wijst naar het resultaat. “Zie daar! Dat had u niet verwacht.” Hij laat zijn blik langzaam over zijn met stomheid geslagen publiek gaan.

De wonderborstels zijn te koop voor tien euro. Cash. Er zit een gratis batterij bij. Ik stort mij tussen de inmiddels manisch geworden horde dames. Met trillende handen weet ik uiteindelijk een borstel te bemachtigen en het geld uit mijn portemonnee te futselen. Gloeiend van emotie verlaat ik de markt. De wereld is ver weg. ’s Avonds thuis ben ik tot rust gekomen. Ik pak de borstel uit en probeer hem op de deurmat. Ik doe wat de man deed. Er gebeurt niets. De haren blijven niet zitten en de knop op de borstel doet niks. Alleen het lampje gaat aan als ik de knop indruk. Na enkele keren proberen maak ik de borstel open met een schroevendraaier. Van binnen zit vrijwel niks. Ik ben bekocht. Natuurlijk. Maar het deert me niet. Ik heb de spannendste theatervoorstelling van mijn leven meegemaakt.